Anxhela gaat op bezoek bij oude vrienden uit Albanië Dea en Ardit, in Rotterdam. De trein is de makkelijkste manier om daar te komen.
Anxhela: Ik ben in de trein gestapt en ongeveer de helft van de zitplaatsen zijn bezet. Maar iedereen lijkt de plaats naast hem of haar ook bezet te houden, met een tas of een jas. Ik loop maar door. Niemand ziet me en niemand biedt aan om de plaats naast hem vrij te maken. Iedereen is alleen maar bezig met de telefoon, of het lezen van een boek, of kijkt naar buiten. Ik voel me ongemakkelijk en onzeker.
Een treinreiziger: Poeh, eindelijk zit ik in de trein. Hopelijk gaat niemand naast mij zitten, of nog erger: een praatje maken. Daar zit ik na een stressvolle ochtend echt niet op te wachten. Als ik net doe of ik druk bezig ben, dan valt niemand me lastig. Lekker rustig.
Wat is er aan de hand?
Anxhela is op zoek naar contact om zich uitgenodigd te voelen om naast iemand te gaan zitten. De meeste mensen in de trein doen gewoon hun eigen ding en veel Nederlanders hopen dat er niemand naast ze komt zitten. De mensen hebben het druk of zijn moe en ze genieten van hun privacy. Dus in veel treinen of bussen zit iedereen alleen en er wordt weinig gesproken, behalve door de telefoon of met een bekende. Anxhela is gewend dat de gemeenschap een soort bescherming biedt. Omdat niemand naar haar kijkt, is dat gevoel afwezig. Ze voelt zich alleen en kwetsbaar.
Wat zijn mogelijke oplossingen?
Als niemand Anxhela een plaats aanbiedt, dan kan ze vragen of de stoel vrij is: “Neem me niet kwalijk, kan ik hier zitten?” Op deze manier zou ze contact maken en zich veiliger voelen. Mensen zullen direct de plaats beschikbaar maken en haar respecteren voor het stellen van de vraag. Andere reizigers zouden ook de kwetsbaarheid van Anxhela kunnen herkennen en haar uitnodigen.
Uitleg
In individualistische culturen (IDV +) is privacy belangrijk. Mensen hebben de neiging alleen te reageren als er een behoefte of doel is. Zo blijven ze op zichzelf en ze vermijden interactie met anderen (i.e. niet opkijken als iemand langsloopt). In collectivistische samenlevingen, bepaalt de relatie die je hebt met anderen jouw plaats en collectivistische mensen zijn bijna altijd op zoek naar communicatie, op welke manier dan ook. Als dat ontbreekt, voelen personen uit collectivistische culturen zich verloren of zelfs uitgesloten. Behalve een sociaal netwerk, biedt de groep ook veiligheid en in dit verhaal zoekt deze vrouw alleen naar de veiligheid van contact.